Một số thông tin chung về căn bệnh viêm đại tràng
Đại tràng là gì?
Đại tràng hay còn được biết đến là ruột già, chúng giữ vai trò cực kỳ quan trọng trong hệ tiêu hóa của con người. Ruột già giữ chức năng là nơi lưu trữ các chất cặn bã trong chu trình tiêu hóa thức ăn của ruột non xuống và đào thải ra bên ngoài, kèm theo cả nước. Trước khi đào thải chất cặn bã ra bên ngoài, đại tràng sẽ hấp thụ một phần nước có trong nhưng chất cặn bã đó.
Đại tràng được chia thành hai phần với hai chức năng khác nhau:
- Đại tràng phải: chúng giữ chức năng là nơi để lưu trữ thức ăn, tạo điều kiện cho quá trình tái hấp thu được diễn ra một các triệt để
- Đại tràng trái: hầu hết thức ăn khi đã được tiêu hóa, sẽ còn lại những chất cặn bã. Trong các chất cặn bã sẽ còn một số sợi cơ chưa được tiêu hóa hết. Lúc này, trong thành ruột sẽ tiết ra mucoprotein, các vi khuẩn để phân hủy những chất đó, gây nên hiện tượng thối rữa. Cuối cùng, phân được hình thành và rơi theo từng đợt vào trực tràng, gây nên hiện tượng buồn đi nặng (đi đại tiện)
Viêm đại tràng là căn bệnh như thế nào?
Viêm đại tràng là hiện tượng viêm nhiễm tạo ra các tổn thương tại các khu trú hoặc các tổn thương có thể lan tỏa xuống vùng niêm mạc đại tràng. Ở mức độ tổn thương nhẹ, vùng niêm mạc có thể bị yếu, không bền vững và dễ bị chảy máu. Ở mức độ tổn thương nặng thì có thể hình thành các vết loét, bị xung huyết hoặc thậm chí là có thể tạo ra những ổ áp xe nhỏ. Đại tràng là cơ quan dễ gây bệnh nhất một phần là do đây là khu vực phân được hình thành và đào thải ra ngoài nên nó là điều kiện thuận lợi để các vi khuẩn có hại sinh sôi và phát triển, gây bệnh.
Viêm đại tràng nếu như không được điều trị sớm và kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh như giãn đại tràng, viêm đại tràng mãn tính, thủng đại tràng, viêm đại tràng ác tính, ung thư đại tràng,… và rất nhiều những căn bệnh nguy hiểm khác.
Các triệu chứng của bệnh viêm đại tràng
Tùy theo mức độ của bệnh mà viêm đại tràng xuất hiện với những triệu chứng khác nhau:
Viêm đại tràng cấp tính
Đây là giai đoạn bắt đầu của bệnh viêm đại tràng, chúng thường có những triệu chứng như:
- Đau quặn bùng thành từng cơn
- Hay đi đại tiện nhưng mỗi lần đi phân không ra nhiều, có thể đi kèm với máu hoặc các dịch nhầy khác
- Cơn đau bụng kéo dài kèm với đi ngoài ra phân lỏng, phân có thể lẫn máu hoặc có màu gần giống với màu cá
- Bị sốt
- Đau thắt ở phần bụng dưới hoặc bị đau theo từng đoạn, đau dọc theo phần khung của đại tràng
- Xảy ra hiện tượng cứng bụng
- Cơ thể mệt mỏi do mất nước, nhanh sút cân,…
Viêm đại tràng mạn tính
Viêm đại tràng cấp tính nếu như không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể chuyển sang giai đoạn mạn tính. Ở giai đoạn này, viêm đại tràng có thể xuất hiện với những triệu chứng như:
- Đi ngoài ra phân lỏng kèm theo các cơn đau bụng: người bệnh sẽ có cảm giác đau tức bụng theo từng lúc, rất buồn đi đại tiện, đi hết mới hết đau bụng. Một ngày có thể đi đại tiện nhiều lần, từ 3 – 4 lần/ ngày
- Ban đầu, phân đi có thể đặc nhưng không thành khuân như thông thường. Những lần sau đó sẽ đi ra phân lỏng, phân nát, thậm chí là phân tươi
- Trước khi đi thường bị đau bụng, đi xong sẽ hết đau bụng và thoải mái hơn
Nguyên nhân gây bệnh viêm đại tràng là gì?
Có rất nhiều nguyên nhân gây bệnh viêm đại tràng, có thể kể đến như sau:
Viêm đại tràng cấp tính
Viêm đại tràng cấp tính thường do các nguyên nhân như:
- Xuất hiện các ký sinh trùng có hại trong đại tràng như giun kim, giun đũa, khuẩn lỵ amip, giun tóc,…
- Tồn tại các vi khuẩn gây bệnh như khuẩn thương hàn, trực khuẩn lỵ, khuẩn lao, khuẩn ecoli, khuẩn tả
- Do nấm gây bệnh, đặc biệt là nấ candida
- Áp lực, căng thẳng trong cộng việc trong cuộc sống làm ảnh hưởng đến khuẩn vị, chế độ ăn uống của người bệnh, dẫn đến bị khó tiêu, táo bón kéo dài. Trong những trường hợp đó, người bệnh thường sử dụng thuốc kháng sinh để hạn chế tình trạng trên nhưng không biết mình đã tạo điều kiện thuận lợi cho một số loại khuẩn gây rối loạn đường ruột
Viêm đại tràng mãn tính
Nguyên nhân gây viêm đại tràng mãn tính được chia thành hai nhóm cụ thể sau:
- Nhóm có nguyên nhân: bệnh phát triển là do bị nhiễm ký sinh trùng, nhiễm độc, nhiễm trùng, nhiễm nấm nhưng không được điều trị dứt điểm, khiến bệnh thường xuyên tái phát và chuyển sang giai đoạn mạn tính
- Bệnh viêm đại tràng không rõ nguyên nhân gây bệnh
Các đối tượng nào có nguy cơ mắc bệnh cao?
Đó là các đối tượng như:
- Thường xuyên bị táo bón kéo dài
- Tự ý dùng thuốc, nhất là thuốc kháng sinh không theo chỉ định của bác sĩ
- Người trưởng thành, người cao tuổi thường có nguy cơ mắc bệnh cao hơn
- Đối tượng thường xuyên phải chịu nhiều áp lực
- Không chú ý đến vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm
Chuẩn đoán bệnh viêm đại tràng như thế nào?
Khám lâm sàng
Bác sĩ thực hiện khám lâm sàng thông qua việc hỏi đáp các triệu chứng liên quan đến các triệu chứng như:
- Các triệu chứng khác lạ bạn thường xuyên gặp
- Thời gian xuất hiện các triệu chứng đã lâu chưa
- Mức độ của các cơn đau như thế nào? Có kéo dài không? Tần suất xuất hiện ra sao?
- Có bị tiêu chảy không? Thời gian mỗi lần đi kéo dài bao lâu? Đi với tần suất bao nhiêu lần trong ngày? Phân đi ra ngoài như thế nào?
- Trong thời gian gần đây bạn có sử dụng thuốc kháng sinh không? Thuốc được chỉ định uống theo bác sĩ hay bạn tự ý sử dụng?…
Khám cận lâm sàng
Sau khi hỏi thăm bệnh nhân các câu hỏi liên quan đến triệu chứng của bệnh, bác sĩ sẽ chuẩn đoán bệnh bằng cách sử dụng một chiếc ống nhỏ, được đưa linh hoạt vào trong trực tràng để nội soi. Chúng có thể được đưa vào một số vùng khác của ruột khiết để kiểm tra. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng có thể thực hiện sinh thiết để có thể tìm ra nguyên nhân gây bệnh.
Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể thực hiện một số xét nghiệm khác để thu được kết quả chuẩn đoán chính xác hơn. Các xét nghiệm đó có thể là:
- Chụp CT, X – quang
- Xét nghiệm phân để kiểm trứng cũng như các loại ký sinh trùng tồn tại ở trong phân
- Phương pháp cấy phân
- Thụt bari
- Chụp MRI vùng bụng
Điều trị bệnh viêm đại tràng
Viêm đại tràng được phát hiện và điều trị càng sớm, càng tốt. Việc xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp cho quá trình điều trị được tiến hành hiệu quả hơn. Phương pháp điều trị sẽ phụ thuộc chủ yếu vào nguyên nhân gây bệnh, có thể là điều trị nội khoa, điều trị ngoại khoa học kết hợp cả hai phương pháp điều trị. Bên cạnh đó, người bệnh cần phải xây dựng cho mình thói quen ăn uống khoa học, hợp lý, có chế độ làm việc, chế độ sinh hoạt phù hợp để hạn chế căng thẳng.
Điều trị nội khoa
Điều trị nội khoa được thực hiện như sau:
- Sử dụng thuốc kháng sinh nhằm tác dụng chống nhiễm trùng, sử dụng thuốc chống nấm, chống ký sinh trùng, thuốc có tác dụng kháng lao
- Bổ sung nước và các chất điện giải cần thiết cho cơ thể
- Có thể sử dụng thuốc giúp giảm đau và ngăn ngừa các trường hợp bị co thắt
- Sử dụng các thuốc để điều trị bệnh tiêu chảy, thuốc chống rối loạn khuẩn đường ruột
Điều trị ngoại khoa
Điều trị ngoại khoa chủ yếu là thực hiện các phẫu thuật để cắt bỏ đại tràng trong trường hợp bệnh ngày càng chuyển biến xấu và kéo dài. Tuy nhiên, nếu cắt bỏ đại tràng có thể gây ảnh hưởng đến chức năng của ruột cũng như tâm lý của người bệnh.
Các biện pháp phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh viêm đại tràng
Có chế độ ăn uống hợp lý, khoa học
- Bổ sung cho cơ thể nhiều thực phẩm tốt cho sức khỏe, tốt cho hệ tiêu hóa như rau xanh, hoa quả tươi, sữa đậu nành, thịt nạc, sữa chua,…
- Nên hạn chế ăn các thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh, đồ chiên rán, trứng, các loại sữa có đường,…
- Tuyệt đối không sử dụng các chất kích thích gây hại cho sức khỏe và hệ tiêu hóa như rượu, bia, cà phê, thuốc lá,…
- Nên chia thành nhiều bữa ăn trong ngày, không nên ăn quá nhiều vào buổi tối gây ảnh hưởng đến dạ dày
- Uống nhiều nước và bổ sung cho cơ thể nhiều loại vitamin cần thiết
- Tránh các trường hợp bị táo bón hoặc bị tiêu chảy. Nên cân bằng chế độ dinh dưỡng trong những giai đoạn này
Xây dựng những thói quen sống tích cực, hài hòa
- Thường xuyên luyện tập thể dục, thể thao để tăng cường sức khỏe, nâng cao thể lực
- Điều chỉnh hợp lý giữa thời gian làm việc và thời gian vui chơi để tinh thần được thoải mái, thư giãn
- Không nên sử dụng thuốc kháng sinh trong thời gian dài. Đặc biệt nếu sử dụng thuốc thì nên tham khảo ý kiến của bác sĩ, không nên tự ý sử dụng
Cần phải chú ý đến vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm
Đây là vấn đề quan trọng, cần phải quan tâm. Bạn nên lưu ý một số điều dưới đây:
- Không ăn các loại thực phẩm chưa qua chế biến như tiết canh, rau sống,..; không uống nước chưa đun sôi, không nên uống nước đá hoặc sử dụng đá nếu không biết rõ nguồn gốc của chúng
- Trước khi ăn nên rửa tay sạch sẽ
- Công trình vệ sinh nên được xây dựng khép kín, xa nguồn nước (tại các khu vực miền núi) và phải luôn được vệ sinh sạch sẽ, tiệt trùng thường xuyên,…
Viêm đại tràng là một bệnh lý về đường tiêu hóa phổ biến ở nước ta. Tuy nhiên, căn bệnh này rất khó điều trị dứt điểm, một phần nguyên nhân là do sự chủ quan, coi thường sức khỏe của người bệnh. Vì vậy, qua bài viết này, chúng tôi hi vọng bạn sẽ hiểu rõ hơn về căn bệnh viêm đại tràng và các phòng tránh bệnh sao cho hiệu quả.
Discussion about this post