Zika virus là bệnh như thế nào?
Zika virus là một căn bệnh truyền nhiễm ở người do một loại virus có tên là Zika gây nên. Tác nhân truyền bệnh trung gian là do muỗi đốt, nó truyền bệnh bằng cách hút virus từ cơ thể người bệnh rồi truyền sang cơ thể người bình thường.
Muỗi Aedes là trung gian chủ yếu truyền nhiễm virus Zika. Loài muỗi này có thể được tìm thấy ở bất kỳ đâu trên thế giới. Vius Zika lần đầu tiên được phát hiện vào năm 1947 tại rừng Zika của Uganda. Sau đó, chúng được báo cáo tại nhiều khu vực để có thể đề phòng và hạn chế nguy cơ mắc bệnh như khu vực Nam Á, Đông Nam, khu vực Châu Mĩ, Thái Bình Dương.
Nguyên nhân gây bệnh Zika virus là gì?
Nguyên nhân gây bệnh chủ yếu là do bị muỗi có chứa virus Zika chích. Khi muỗi bị nhiễm virus hút máu, chích máu tại cơ thể của người bình thường sẽ làm cho virus xâm nhập vào máu của người đó.
Bên cạnh đó, phụ nữ trong giai đoạn mang thai bị nhiễm virus cũng có khả năng lây bệnh sang cho thai nhi. Ngoài ra, virus Zika cũng có thể truyền qua đường truyền máu và đường quan hệ tình dục không an toàn.
Các triệu chứng của bệnh
Đối tượng bị nhiễm Zika virus sẽ có những triệu chứng như thế nào?
Hầu như các đối tượng bị nhiễm Zika virus sẽ không có hoặc rất ít biểu hiện các triệu chứng ra ngoài. Nếu có thì chúng thường xuất hiện kèm theo các triệu chứng như:
- Sốt
- Bị đau lưng
- Bị phát ban trên da
- Đau các cơ, các khớp
- Bị đau mắt đỏ, kết mạc
- Đau đầu
Ngoài ra, tùy vào sức đề kháng của mỗi người mà có thể xuất hiện thêm các triệu chứng khác. Theo nhiều chuyên gia y tế, một số triệu chứng khi nhiễm Zika virus gần giống với chứng bệnh sốt xuất huyết dengue. Dấu hiệu tốt nhất để phân biệt hai căn bệnh trên là người bệnh nhiễm Zika virus sốt không quá cao, thường tối đa là 380C. Trong khi đó, người bị sốt xuất huyết có thể lên đến hơn 380C.
Hầu hết các trường hợp bị nhiễm bệnh Zika virus đề có thể tự hồi phục sức khỏe và cải thiện các triệu chứng trong khoảng từ 7 – 12 ngày. Tuy nhiên, các trường hợp bệnh nặng yêu cầu người bệnh phải đến viện để điều trị, không được tự ý điều trị bệnh ở nhà. Lúc này, bác sĩ sẽ áp dụng nhiều biện pháp y học hiện đại để chuẩn đoán và điều trị bệnh?
Khi nào người bệnh cần tới gặp bác sĩ?
Nếu người bệnh xuất hiện một trong các triệu chứng trên thì nên đến gặp bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời. Mỗi người có một cơ địa khác nhau. Do vậy, bên cạnh những triệu chứng trên, nếu như bạn thấy cơ thể xuất hiện những triệu chứng lạ hoặc gặp bất cứ vấn đề gì về sức khỏe thì cũng nên đi gặp bác sĩ để được hỗ trợ giải đáp những thắc mắc.
Những đối tượng nào có nguy cơ mắc bệnh?
Một khi dịch Zika bùng phát thì bất cứ đối tượng nào, dù là người lớn hay trẻ nhỏ, không phân biệt tuổi tác, giới tính điều nằm trong phạm vi có khả năng mắc bệnh. Tuy nhiên, đối tượng là phụ nữ mang nếu sinh sống trong khu vực dịch bùng phát sẽ có khả năng mắc bệnh cao hơn so với những đối tượng khác.
Yếu tố nào sẽ làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh?
Phụ nữ trong giai đoạn mang thai
Đây là một yếu tố quan trọng làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Phụ nữ trong giai đoạn mang thai sẽ rất dễ bị nhiễm virus Zika và có khả năng lây truyền nhiễm sang thai nhi rất lớn. Khi virus đi vào cơ thể của thai nhi, chúng sẽ tác động và gây tổn thương lên các mô cơ, lên hệ thần kinh, trong đó có hệ thần kinh trung ương.
Ngoài ra, thai nhi bị nhiễm virus Zika có thể xuất hiện các dị tật khác như đầu có kích thước nhỏ, mắc chứng đau nửa đầu, có thể bị khiếm khuyết ở mặt, bị dị tật ở mắt, khuyết tật não, cơ thể phát triển không bình thường, tăng động, chậm phát triển thần kinh, bị động kinh,…
Đi du lịch hoặc sinh sống trực tiếp các khu vực dịch bệnh hoành hành
Zika virus xuất hiện phổ biến tại các nước thuộc khu nhiệt đới, khu vực cận nhiệt đới, đặc biệt là các khu vực Đông Á, Nam Á, Thái Bình Dương,… Do vậy, nếu như bạn đang sinh sống hoặc đang đi du lịch tại những điểm đó thì khả năng lây bệnh rất cao. Vì vậy mà các chuyên gia khuyến cáo nên hạn chế đi du lịch tại các khu vực mà có dịch bệnh, nhất là trong giai đoạn dịch bùng phát.
Quan hệ tình dục không an toàn
Theo các chuyên gia y tế, quan hệ tình dục không sử dụng các biện pháp bảo hộ như bao cao su với người bệnh thì khả năng lây truyền virus là rất cao. Vì vậy, bạn phải thật cẩn thận khi quan hệ tình dục, đặc biệt tại những vùng đang có dịch bệnh.
Làm thế nào để chuẩn đoán được Zika virus?
Trước tiên, bác sĩ sẽ chuẩn đoán lâm sàng cho người bệnh thông qua một số câu hỏi như:
- Tình trạng sức khỏe hiện tại như thế nào?
- Có thấy xuất hiện những triệu chứng nào lạ không?
- Bạn đang sinh sống ở đâu? Trong thời gian gần nhất thì bạn đã đi du lịch ở đâu?
- Có thể hỏi thêm một số thông tin cá nhân và thông tin liên quan đến bạn tình
Sau khi cung cấp đầy đủ những thông tin trên, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện xét nghiệm máu để chuẩn đoán chính xác bệnh. Ngoài ra, nếu kết quả xét nghiệm máu đủ điều kiện để đưa ra kết luận chính xác, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện thêm một số xét nghiệm khác như:
- Thực hiện siêu âm xem có phát hiện những bất thường trong não hay phát hiện đầu nhỏ
- Xét nghiệm mẫu nước ối và xét nghiệm tử cung để chuẩn đoán bệnh. Nhân viên y tế sẽ sử dụng kim hút để lấy mẫu sinh thiết chuẩn đoán bệnh
Điều trị Zika virus như thế nào?
Bác sĩ sẽ kê một số đơn thuốc giúp người bệnh có thể giảm bớt cảm giác đau nhức của các triệu chứng như:
- Sử dụng thuốc như paracetamol hoặc thuốc acetaminophen để giảm bớt cơn sốt và các triệu chứng đau nhức
- Tuyệt đối không được phép sử dụng các loại thuốc kháng viêm không có thành phần steroid hoặc thuốc aspirin cho đến khi loại trừ được khả năng đây không phải là sốt xuất huyết để làm giảm nguy cơ bị chảy máu
- Người bệnh trước khi dùng thuốc nên tham khảo ý kiến bác sĩ xem có nên bổ sung thêm loại thuốc nào hay không
- Thuốc được kê theo đơn của bác sĩ. Người bệnh tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc khi chưa có sự tư vấn, tham khảo của bác sĩ
Hiện nay, chưa có bất kỳ một loại vắc – xin hay một loại thuốc nào chuyên về điều trị virus Zika. Vì vậy, cách tốt nhất là bạn nên hạn chế nguy cơ bị muỗi đốt để đảm bảo an toàn cho chính mình và những người xung quanh.
Ngoài ra, người bệnh nên duy trì một số thói quen tốt như:
- Nên nghỉ ngơi nhiều, hạn chế các áp lực, stress
- Uống nhiều nước lọc để hạn chế nguy cơ bị mất nước
- Hạn chế bị muỗi đốt để làm giảm nguy cơ lây truyền bệnh có các đối tượng khác. Bởi một con muỗi có thể lây bệnh cho rất nhiều đối tượng. Đặc biệt là trong tuần đầu tiên khi mắc bệnh là tuần mà virus hoạt động mạnh, dễ dàng truyền vào cơ thể muỗi
Làm thế nào để có thể hạn chế được nguy cơ nhiễm Zika virus?
Tại Việt Nam, số lượng người bị nhiễm virus Zika không cao như một số quốc gia khác. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là bạn được phép chủ quan bởi đây là một căn bệnh rất phổ biến. Vì vậy, hãy tự bảo vệ mình bằng một số các biện pháp dưới đây:
- Đi ngủ nên mắc màn kín hoặc sử dụng điều hòa, máy lạnh để làm giảm sự xuất hiện của muỗi
- Nên mặc quần áo dài, đi giày để hạn chế nguy cơ bị muỗi đốt
- Sử dụng thuốc muỗi, thuốc xua muỗi,… để hạn chế nguy cơ bị muỗi đốt
- Làm giảm môi trường sống, môi trường sinh sản của muỗi bằng việc thường xuyên vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, dọn dẹp cống rãnh, các khu vực nước tù, nước đọng,… các khu vực mà muỗi dễ phát triển
- Hạn chế du lịch ở những khu vực mà bệnh phát triển mạnh, đặc biệt trong mùa dịch bệnh bùng phát
- Quan hệ tình dục an toàn, lành mạnh (như sử dụng bao cao su,…)
- Hạn chế tiếp xúc với các đối tượng trở về từ những khu vực có dịch bệnh trong khoảng từ 7 – 14 ngày
- Phụ nữ mang thai cần phải chú ý hạn chế bị muỗi đốt. Bởi nó không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mẹ bầu mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi
- Người bệnh khi gặp các triệu chứng khác lạ cần phải đến gặp bác sĩ để được chuẩn đoán và điều trị bệnh sớm. Tuyệt đối không được phép chủ quan với tình trạng sức khỏe của bản thân
Hi vọng với những thông tin trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về Zika virus và cách bảo vệ mình khỏi nguy cơ mắc bệnh.
Discussion about this post