Một số thông tin chung về bệnh Viêm da tiếp xúc
Khái niệm
- Viêm da tiếp xúc hay còn gọi là viêm da là một dạng kích ứng da phổ biến
- Bệnh gây ra do da tiếp xúc với chất gây kích ứng, thường gặp nhất là hóa mỹ phẩm hoặc các loại cây độc.
- Bệnh này không lây truyền qua người với người và nguyên nhân gây kích ứng sẽ khác với từng người
Các dạng bệnh lý
Bệnh viêm da tiếp xúc nếu xét theo tính chất sẽ được chia thành 3 loại như sau:
+ Viêm da tiếp xúc dị ứng:
- Tình trạng bệnh này khởi phát khi làn da xảy ra phản ứng sau khi tiếp xúc với một tác nhân lạ
- Lúc này, cơ thể sẽ giải phóng các hóa chất gây viêm, khiến cho da bị kích ứng, gây ngứa và xảy ra một loạt các dấu hiệu của bệnh
+ Viêm da tiếp xúc kích ứng:
- Đây là thể bệnh phổ biến nhất
- Bệnh xảy ra khi làn da tiếp xúc với các hóa chất độc hại hay một vật liệu nào đó gây kích ứng
+ Viêm da tiếp xúc ánh sáng:
- Đây là một loại bệnh lý hiếm gặp
- Bệnh xảy ra phản ứng trên da khi tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời
Những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh Viêm da tiếp xúc
Những trường hợp thường mắc bệnh viêm da tiếp xúc
- Hầu hết mọi người đều có thể mắc bệnh viêm da tiếp xúc, cả ở nam và nữ, ở mọi lứa tuổi từ trẻ tới già
- Tùy vào cơ địa từng người mà các biểu hiện triệu chứng của bệnh sẽ thể hiện khác nhau
- Có một nghiên cứu cho rằng: Hơn 50% người Mỹ trưởng thành đều mắc bệnh ít nhất một lần
Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm da tiếp xúc
- Bạn có nguy cơ bị viêm da tiếp xúc nếu phải tiếp xúc trực tiếp với các hóa chất dễ gây kích ứng như axit (kiềm), bazơ (xút), thuốc tẩy, thuốc kháng sinh…
- Một số hóa chất dù ban đầu có thể không gây phản ứng viêm da nhưng khi bạn sử dụng thường xuyên sẽ gây ra sự kích ứng, ví dụ như nước tẩy sơn móng tay, dung dịch bảo quản kính áp tròng, trụ của khuyên tai hoặc dây đồng hồ bằng kim loại
- Ngoài ra, khi bị mắc bệnh viêm da tiếp xúc có thể do môi trường sinh hoạt hàng này của mỗi người
Nguyên nhân dẫn tới bệnh viêm da tiếp xúc
Viêm da tiếp xúc sẽ xảy ra khi làn da tiếp xúc với các tác nhân kích ứng và dị ứng
- Nhựa thông – nhựa sản xuất bởi cây thường xuân độc, sồi độc (sơn độc là nguyên nhân phổ biến)
- Bạn cũng có nguy cơ bị bệnh nếu tiếp xúc vào quần áo hoặc thú nuôi dính phải chất đó
- Một số nguyên nhân khác bao gồm quần áo (len), chất tẩy rửa gia dụng, hương liệu (như trong xà phòng, dầu gội), kim loại mạ kiềm, thuốc nhuộm, thuốc uống, thuốc trừ sâu và các chất hóa học khác
Một số nguyên nhân gây bệnh do môi trường sống và không gian làm việc của người bệnh
- Viêm da tiếp xúc dị ứng: Nước hoa, hóa chất mỹ phẩm, kim loại, đồ trang sức, găng tay cao su, dây đeo tay,…
- Viêm da tiếp xúc kích ứng: Chất tẩy rửa, chất tẩy trắng, axit trong pin, bình xịt hơi cay, dầu lửa, xà phòng,…
- Viêm da tiếp xúc ánh sáng: Nguyên nhân gây tình trạng này ngoài tác nhân ánh sáng ra thì cũng có thể do tiếp xúc trực tiếp với các tia có hại của ánh sáng mặt trời. Bên cạnh đó, ở thể bội nhiễm, bệnh có thể phát triển khi vi khuẩn xâm nhập,…
Một số nguyên nhân khác cũng có thê gây ra bệnh viêm da tiếp xúc
- Yếu tố di truyền: Trong gia đình có ông bà, cha mẹ bị viêm da tiếp xúc thì tỷ lệ di truyền sang thế hệ con cháu lên đến 70%
- Yếu tố cơ địa: Với những người có cơ địa nhạy cảm, sẽ rất bị tổn thương khi bị các tác nhân như nấm, vi khuẩn tấn công
- Hệ thống miễn dịch kém: Yếu tố này khiến sức đề kháng cơ thể kém, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập cơ thể, tỷ lệ mắc bệnh viêm da tăng cao
- Thực phẩm gây dị ứng: Hải sản, đậu phộng và các thực phẩm chứa chất kích thích như rượu bia, thuốc lá đều là nguyên nhân có thể gây viêm da tiếp xúc
- Một số cơ địa người nhạy cảm, bệnh còn có thể xảy ra khi người đó tiếp xúc với nước như thợ làm tóc, nhân viên y tế, bartender,… sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh kích ứng
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh viêm da tiếp xúc
Tùy vào sức khỏe, cơ địa của mỗi người mà bệnh sẽ biểu hiện các dấu hiệu, triệu chứng khác nhau. Dưới đây là một số dấu hiệu chung thường gặp:
- Viêm da tiếp xúc vùng da đầu: Các biểu hiện của bệnh như: mẩn đỏ ngoài da, bong tróc vảy, đôi khi có thể là những hạt bụi li ti. Hầu hết những trường hợp bị bệnh vùng đầu đều gây ngứa nên nhiều người thường nhầm lẫn với tình trạng da đầu nhiều gàu
- Bệnh viêm da tiếp xúc xảy ra ở mặt: Một số biểu hiện bệnh như nổi mụn, mủ, mẩn đỏ, gây ngứa ngáy thường xuyên
- Viêm da tiếp xúc vùng mắt: gây ra hiện tượng phù nề mí mắt. Ở một số bệnh nhân còn kèm theo biểu hiện viêm kết mạc vô cùng nguy hiểm
- Viêm da tiếp xúc ở môi: Đa phần người bệnh sẽ gặp phải các dấu hiệu ngứa ngáy, khó chịu, da mẩn đỏ, tróc môi, bong vảy, có thể chảy máu
- Bệnh viêm da ở dái tai: biểu hiện thường thấy là khô da, viêm da tiết bã, bong tróc vảy
- Viêm da tiếp xúc ở tay, chân: xuất hiện các biểu hiện như khô da, bong tróc, thậm chí có mụn nước li ti, tiết dịch
Một số trường hợp cần tới gặp bác sĩ ngay nếu có các biểu hiện dưới đây:
- Phát ban khó chịu đến mức khiến bạn mất ngủ hoặc xao lãng hoạt động hàng ngày
- Phát ban gây đau, trở nên nghiêm trọng hoặc lan rộng
- Vùng da phát ban khiến bạn bị ngượng
- Phát ban không cải thiện trong vòng một vài tuần
- Phát ban ảnh hưởng đến khuôn mặt hoặc bộ phận sinh dục của bạn
- Bỏ liều thuốc steroid khiến chứng viêm da có thể bị nặng hơn
- Dùng kem hoặc lotion kháng histamin không theo lời khuyên của bác sĩ. Điều này có thể khiến da tự phát ban
Cách điều trị bệnh viêm da tiếp xúc hiệu quả
Những kỹ thuật y tế dùng để chẩn đoán viêm da tiếp xúc:
- Các công nghệ này càng hiện đai thì các công cụ khám và chữa bệnh cũng được cải thiện nhanh và nhiều hơn với tính chính xác cao và tiết kiệm thời gian
- Trước tiên , để chuẩn đoán cho bệnh nhân thì bác sĩ thường hỏi về tình hình và các biểu hiện mà bệnh nhân thường gặp hay thường cảm thấy khó chịu như thế nào, các vị trí bị đau, khó chịu,…
- Bác sĩ có thể hỏi bạn có tiếp xúc với vật chất nào có khả năng gây viêm không
- Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể kiểm tra độ dị ứng của da bằng cách để da bạn tiếp xúc với một lượng nhỏ chất có thể gây kích ứng da và theo dõi vết phát ban trong vòng một tới hai ngày
Những phương pháp dùng để điều trị viêm da tiếp xúc:
+ Cách điều trị tốt nhất là tránh tiếp xúc
- Bạn có thể tránh tiếp xúc như: tránh mua đồ hoặc chăn len nếu bạn nhạy cảm với các sản phẩm từ len và học cách nhận diện cây thường xuân độc
- Bạn nên mang găng tay, mặc áo tay dài và quần dài để tránh tiếp xúc với cây và bất kỳ thứ gì đã chạm vào chúng
+ Các biện pháp điều trị khác bao gồm thuốc kháng viêm (steroid) dạng đắp hoặc uống, thuốc kháng histamin (đối với bệnh ngứa)
+ Phương pháp trị liệu miễn dịch để giảm thiểu phản ứng
+ Ngoài ra, Steroid (như prednisone) có thể được dùng ở dạng thuốc viên, thuốc tiêm hoặc ở dạng kem và thuốc mỡ
+ Bạn có thể dùng lotion như calamine và tắm bằng bột yến mạch để giảm chảy mủ, mẩn ngứa có thể được dùng khi cần
Cách để điều trị bệnh tốt và các thói quen phòng tránh bệnh hiệu quả
Một số biện pháp khắc phục bệnh tại nhà
- Sử dụng thuốc mỡ bôi lên vùng da bị bệnh
- Bạn nên tắm nước muối hoặc bột yến mạch để vệ sinh vùng da bị viêm
- Chườm đá cũng là một phương pháp được đánh giá cao trong điều trị viêm da tiếp xúc tại nhà. Người bệnh nên thực hiện phương pháp này mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 30 phút để đạt hiệu quả tốt nhất
- Rửa sạch vùng da bị bệnh bằng dung dịch axit từ tự nhiên như: nước cốt chanh hoặc giấm
- Bạn có thể sử dụng một số loại lá cây có tác dụng diệt khuẩn để vệ sinh vùng da bị bệnh: trầu không, kinh giới, lá khế, khổ qua,…
Một số thói quen tốt giúp bạn chữa trị bệnh và giảm khả năng mắc bệnh viêm da tiếp xúc
- Nếu bạn không bị bệnh viêm da tiếp xúc thì nên hạn chế tiếp xúc trực tiếp với các tác nhân gây bệnh: hóa chất, chất tẩy rửa, nước hóa, xà phòng,…và những bạn đang bị viêm da tiếp xúc thì nên không dùng các sản phẩm như vậy hoặc dùng với găng tay để bảo vệ da
- Bạn tuyệt đối không nên ma sát mạnh, gãi lên bề mặt da trong thời gian bị bệnh vì hành động này có thể gây ra những vết xước hoặc nhiều trùng trên da
- Cẩn thận với những vận động mạnh, gây tiết mồ hôi, nóng cơ thể khiến da ngày càng thêm ngứa ngáy
- Lựa chọn trang phục phù hợp, chất liệu vải mềm mại, không bị bức bí để da có thể điều hòa tốt hơn
Một số thực phẩm người viêm da tiếp xúc không nên ăn
- Rượu bia, thực phẩm chứa chất kích thích: trong rượu bia gây ức chế quá trình đào thải độc của gan, khiến chất thải bị tích tụ trong cơ thể dẫn đến tình trạng da ngứa ngáy khó chịu. Đồng thời, người sử dụng nhiều đồ uống có cồn còn khiến hệ thần kinh bị tổn thương làm gia tăng cảm giác ngứa ngáy,…
- Hải sản: Trong hải sản có chứa nhiều histamin, đây là một hoạt chất gây kích ứng nên những người đang mắc bệnh không nên ăn để tránh tình trạng bệnh nặng hơn
- Thực phẩm cay nóng, chứa chất bảo quản: chúng sẽ gây nóng trong, khiến hệ tiêu hóa hoạt động kém, khiến độc tố không được đào thải ra ngoài mà lại tích tụ trong cơ thể, từ đó tình trạng viêm da sẽ nặng hơn
Discussion about this post