Bạch biến là bệnh gì?
Định nghĩa bệnh bạch biến.
Bạch biến là một căn bệnh về da liễu. Trên da của người bệnh bạch biến thường xuất hiện các mảng da có màu giống màu trắng, đó thường là mặt sau của bàn tay, mặt và nách. Các mảng da bị bạch biến này khi chạm vào thường không có cảm giác đau rát hay mẩn ngứa; có kích thước đa dạng và hình thù không xác định. Đây là bệnh tự miễn nên có thể sẽ bùng phát trong một thời gian ngắn khoảng vài ba tháng, sau đó sẽ dần trở nên ổn định.
Hiện nay, khoảng 1% dân số thế giới bị mắc bệnh bạch biến, tỷ lệ mắc bệnh ở nam và nữ là như nhau. Bệnh này có thể gặp ở bất kì độ tuổi nào, nhưng độ tuổi phổ biến thường dao động từ 10 – 30 tuổi. Tính đến đầu thế kỉ 21, ước tính có khoảng gần 50 triệu người trên toan thế giới không may bị mắc phải bệnh bạch biến, một nửa trong số đó phát bệnh trước độ tuổi 20. Yếu tố khí hậu và chủng tộc cũng có ảnh hưởng nhất định đến tỷ lệ mắc bệnh: theo các khảo sát cho thấy, tỷ lệ mắc bệnh bạch biến thường cao hơn ở khu vực khí hậu nhiệt đới và người da màu có tỷ lệ bị bạch biến cao hơn các nhóm chủng tộc khác.
Phân loại bạch biến
Bạch biến được chia ra làm 3 loại chính, dựa theo sự phân bố của các đốm da bị mất sắc tố, bao gồm:
– Bạch biến tổng quát: Các đốm trắng xuất hiện ở nhiều bộ phận trên cơ thể người bệnh và thường đối xứng nhau.
– Bạch biến phân đoạn: trong trường hợp này, các đốm da bạch biến chỉ xuất hiện ở một bên, một phần cơ thể của người mắc bệnh. Phần lớn người mắc loại bạch biến này là những bệnh nhân trẻ tuổi, bệnh cũng chỉ tiến triển trong khoảng từ một đến hai năm rồi dừng lại.
– Bạch biến cục bộ: dạng bạch biến này xảy ra ở một hoặc một vài khu vực trên cơ thể bệnh nhân.
Các triệu chứng thường gặp ở người bị bạch biến
Thông thường, những người mắc bệnh bạch biến thường có những triệu chứng bệnh bao gồm:
– Da xuất hiện các đốm trắng loang lổ, nằm rải rác trên cơ thể. Đây là triệu chứng dễ thấy, dễ nhận biết nhất ở người bị bệnh bạch biến.
– Vùng lông, tóc của người bệnh cũng có thể bị ảnh hưởng do bạch biến, tóc, lông mày, lông mi, râu của họ có thể sẽ ngả màu xám bạc hoặc trắng.
Nguyên nhân gây bệnh bạch biến
Đến nay, các chuyên gia y tế vẫn chưa xác định được rõ nguyên nhân nào gây ra bệnh bạch biến. Theo nhiều chuyên gia da liễu, bệnh bạch biến gây ra do một loại tế bào mang tên melanocytes, là một loại tế bào có chức năng sản xuất melanin – sắc tố quyết định màu da, màu tóc hay màu mắt. Khi tế bào melanocytes chết đi hay không còn sản sinh ra các sắc tố melanin, các đốm trắng sẽ xuất hiện và gây nên tình trạng bạch biến.
Ngoài ra, còn một số yếu tố bên ngoài có thể gây ra bạch biến như:
– Yếu tố di truyền: có một số lượng lớn người mắc bệnh bạch biến nói rằng, trong gia đình nhà họ đã có trường hợp bị mắc bạch biến.
– Nếu người bệnh mắc phải những loại bệnh tự miễn dịch như viêm tuyến giáp tự miễn, Lupus, thiếu máu ác tính, tiểu đường loại I… người đó cũng sẽ có nguy cơ mắc bệnh bạch biến.
– Đồng thời, những người có vết trầy xước trên da, bị bỏng, bị cháy nắng hay bị zona thần kinh cũng có một khả năng không nhỏ sẽ mắc phải bạch biến.
– Một số nghiên cứu chỉ ra rằng, tình trạng tâm lý bất ổn, bị stress, căng thẳng hay trầm cảm cũng chiếm một phần nhỏ trong số những nguyên nhân gây ra bệnh bạch biến.
– Một số hóa chất khi tiếp xúc vào cũng có khả năng gây bạch biến cho người tiếp xúc. Do đó, tốt nhất nên mang găng tay và các trang phục bảo hộ khi tiếp xúc với những chất hóa học.
Bạch biến có nguy hiểm không?
Đáp án cho câu hỏi này là không, bệnh bạch biến không gây nguy hiểm đến tính mạng hay sức khỏe của người bệnh. Tuy nhiên, căn bệnh này làm mất thẩm mỹ của làn da, khiến người bệnh có tâm lý tự ti, mặc cảm về vẻ ngoài của bản thân. Đồng thời, người bệnh vẫn có một khả năng nhất định sẽ bị Không ít những người bị bệnh bạch biến đã bị xa lánh, bị kỳ thị hay bắt nạt vì làn da khác lạ của mình, gây nên sự tổn thương về mặt tâm lý, trở nên ngại tiếp xúc với mọi người xung quanh và có thể gặp nhiều khó khăn trong giao tiếp, trong sinh hoạt đời sống thường ngày.
Một trong những nguyên nhân gây nên sự xa lánh, kì thị của những người bình thường với người bị bệnh bạch biến là do sự thiếu hiểu biết về căn bệnh, cho rằng đây là bệnh nguy hiểm, truyền nhiễm, liên quan đến bệnh bạch tạng. Thứ nhất, bệnh bạch biến không phải bệnh lây truyền. Thứ hai, bạch biến và bạch tạng là hai căn bệnh hoàn toàn khác nhau. Người bị bệnh bạch tạng có làn da trắng hồng hoan toan, tóc và lông mi cũng có màu trắng; trong khi đó, bạch biến chỉ đơn giản là xuất hiện một vài đốm trắng trên da, tạo cảm giác màu da như đang bị loang lổ. Bệnh bạch tạng gây ra nhiều nguy cơ về sức khỏe như suy giảm thị lực, da nhạy cảm với tia UV mặt trời và có nguy cơ bị ung thư da. Còn với người mắc bệnh bạch biến, tình trạng sức khỏe của họ không bị ảnh hưởng nghiêm trọng vì đây là bệnh lành tính, không gây nguy hiểm. Tuy vậy, người bệnh bạch biến vẫn cần phải bảo vệ vùng da bị bạch biến của họ cần thận, sử dụng các loại thuốc bôi được bác sĩ chỉ định.
Chữa trị bệnh bạch biến như thế nào?
Khi phát hiện bản thân có những dấu hiệu của bệnh bạch biến, cần nhanh chóng đến bệnh viện để được bác sĩ da liễu chữa trị. Trong quá trình điều trị bệnh, người bệnh cần tuân thủ những yêu cầu của bác sĩ, thực hiện việc điều trị một cách đều đặn, kiên nhẫn bởi bạch biến là căn bệnh đòi hỏi nhiều thời gian và công sức để điều trị. Nếu phải uống thuốc điều trị, nhất định phải uống đúng thời điểm như chỉ dẫn, không dùng thuốc quá liều và nên tham khảo ý kiến của bác sĩ khi dùng thuốc.
Hiện nay, các chuyên gia y tế, các y bác sĩ vẫn chưa tìm ra biện pháp phù hợp để có thể điều trị chữa khỏi bệnh bạch biến hoàn toàn. Phương pháp điều trị phù hợp nhất cho những bệnh nhân mắc bệnh bạch biến là kết hợp các loại mỹ phẩm, các loại kem bôi da được chỉ định theo đơn thuốc và thực hiện điều trị đặc biệt bằng ánh sáng.
Sử dụng các loại mỹ phẩm
Khi người bệnh bị mắc bạch biến nhẹ, người đó không cần thiết phải điều trị. Thay vào đó, họ sử dụng những loại mỹ phẩm nhuộm, các sản phẩm làm đẹp, trang điểm như phấn, kem nền…để giúp vùng da bị bạch biến tiệp màu với vùng da bình thường. Ngoài ra, kem chống nắng cũng là một sản phẩm hữu hiệu cho những người bệnh bạch biến nói riêng cũng như mọi người bình thường nói chung để bảo vệ da trước tia cực tím nguy hiểm từ mặt trời.
Ngoài ra, đối với các vùng da ít bị bạch biến, các bác sĩ khuyến cáo nên thoa kem steroid để cải thiện làn da. Trung bình, cần từ 3 đến 4 tháng sử dụng loại kem bôi này để có kết quả tốt nhất. Người bệnh cũng phải chú ý không nên bôi kem lên vùng da ở mí mắt, nách hay vùng háng.
Trị liệu ánh sáng
Có một phương pháp điều trị bạch biến được gọi là quang hóa trị liệu, hay còn được biết đến là PUVA. Phương pháp này có chức năng kích hoạt một loại enzyme là tyrosinase – có chức năng tổng hợp sắc tố melanin tạo màu cho da. Phương pháp điều trị bao gồm sử dụng thuốc bôi hoặc thuốc uống psoralen, sau đó kết hợp chiếu tia cực tím vào vùng da bị bạch biến, những vùng da khác cần được che chắn cẩn thận, đặc biệt không được áp dụng cách điều trị này cho bệnh nhân dưới 12 tuổi.
Sau 25 – 50 lần thực hiện chữa trị bằng ánh sáng, tình trạng bạch biến của người bệnh sẽ có tiến triển, đặc biệt có hiệu quả rõ rệt nhất ở các vùng da như vùng mặt, cổ, thân mình, phần cánh tay trên, phần chân trên…Trong quá trình điều trị, người bệnh cần lưu ý rằng sẽ có một vài tác dụng phụ như bị cháy nắng, phỏng rộp …
Điều trị bằng phương pháp phẫu thuật
Trong trường hợp bệnh nhân mắc bạch biến được khoảng 3 năm và tình trạng bệnh đã ổn định, bệnh nhân có thể tham khảo bác sĩ về việc phẫu thuật điều trị bạch biến. Phẫu thuật cho người bệnh bạch biến có 3 phương pháp khác nhau:
– Cấy ghép tế bào tạo sắc tố: những tế bào có khả năng tạo sắc tố cho da sẽ được nuôi cấy ở phòng thí nghiệm, sau đó bác sĩ sẽ thực hiện cấy ghép những tế bào đó vào vùng da bị bạch biến – vùng da đã bị mất sắc tố.
– Ghép da: Ngoài vùng da bị mất sắc tố, vùng da bình thường của người bệnh vẫn có những tế bào có khả năng sản sinh sắc tố bình thường. Những vùng da đó sẽ được phẫu thuật ghép vào vùng da bị bạch biến của người bệnh.
– Phun xăm thẩm mỹ: Người bệnh dùng thuốc nhuộm để giúp làn da có màu như bình thường.
Khi phát hiện ra các dấu hiệu có thể là của bệnh bạch biến, bạn nên nhanh chóng đến gặp các bác sĩ da liễu để được chẩn đoán, chữa trị nhằm làm chậm quá trình biến đổi màu da. Bạn nên kết hợp tất cả các phương pháp điều trị một cách hợp lý, đồng thời đừng trở nên buồn bã, tự ti, sợ hãi về vẻ ngoài của mình, hãy luôn giữ tâm lý thoải mái, lạc quan, vững vàng trước mọi điều xung quanh.
Nhìn chung, bạch biến không phải là một căn bệnh quá nguy hiểm cho sức khỏe, song lại gây ảnh hưởng đến cảm xúc, tâm lý của người mắc bệnh. Thay vì xa lánh, ném cho những người bị bạch biến một cái nhìn kỳ thị, ghê sợ, ta hãy trở nên cởi mở, giúp đỡ họ hòa nhập với mọi người xung quanh và vững vàng chống chọi lại căn bệnh.
Discussion about this post